Eğitim ve Kümelenmeye Destek
Şirketlerin uluslararası pazarlarda rekabet gücünü arttırmaya yönelik eğitim ve danışmanlık giderleri ile iği kuruluşlarının bakanlıkça uygun görülen proje bazlı giderlerini ve bakanlık tarafından şirketlerin ve işbirliği kuruluşlarının kapasitesinin geliştirilmesine yönelik gerçekleştirilecek^ faaliyetlere ilişkin giderlerinin, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu’ndan (DFİF) karşılanması, bu desteğin temel amacını oluşturuyor. Desteğin iki ana unsuru var: İlki Eğitimcilerin Düzenleyeceği Eğitim Programları, İkincisi ise UrGe Projelerinin Desteklenmesi. Şimdi her bir başlığı, alt başlıkları ile birlikte tek tek açıklayalım.
A) EĞİTİMCİLERİN DÜZENLEYECEĞİ EĞİTİM PROGRAMLARININ DESTEKLENMESİ
Bu başlık, şirketlerin akredite edilmiş eğitim kuramlarından aldığı,
• Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütü Mevzuatı
• Dış Ticarette Anlaşmazlıkların Çözümü ve Uluslararası Tahkim
• Dış Ticaretin Finansmanı ve Dış Ticaret Muhasebesi
• Dış Ticarette Fiyatlandırma
• Dış Ticaret, Gümrük ve Kambiyo Mevzuatı
• Dış Ticarette Kullanılan Belgeler ve Ödeme Şekilleri
• Dış Ticarette Sözleşmeler ve Teslim Şekilleri
• Tedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik
• Uluslararası Pazarlama ve Elektronik Ticaret
• Yenilikçilik ve Kümelenme
• Süreç Yönetimi ve Kalite
• Moda, Marka ve Tasarım eğitimlerinin, yıllık toplam 20 bin dolan aşmamak üzere yüzde 70 oranında desteklenmesini kapsıyor.
Uygulama aşamaları
Burada ana iki aşama söz konusu: Yetkilendirme ve uygulama. İlki eğitim kuruntunun yetkilendirme başvurusu yapması ile yetkilendirilmesi; ikinci aşama ise eğitim programlarının onaylanması, eğitmen nitelikleri ve yerinde izleme değerlendirme adımlarından oluşuyor. Bu kapsamda şirketler öncelikle yetkilendirme başvurusunu yapmak zorunda.
A. Yetkilendirme
1. Eğitim kurumunun yetkilendirme
başvurusu yapması
• Eğitim şirketlerinin başvuru yapmak için, dış ticarete ilişkin konularda fiilen ve kesintisiz olarak en az üç yıldır eğitim yapmış olması gerekli.
• Eğitimcilerin bünyelerinde, en az beş eğitmen bulundurması ve her bir eğitmen ile eğitim süresini kapsayan, süreli ya da süresiz bir sözleşme yapmalan esas.
2. Eğitim kurumunun yetkilendirilmesi
• Ekonomi Bakanlığı İhracat Gene! Müdürlüğü, başvuru inceleyerel ilk değerlendirmeyi yaptıktan son ra, eğitimci statüsünü almak iste yen şirketi görüşmeye çağırıyor.
• Yetkilendirilmesi uygun görüleı eğitimciler Ekonomi Bakanlığı te rafından bilgilendiriliyor.
• Eğitimci statüsü, yetkilendirme tarihinden itibaren iki yıl geçerlidi İki yıllık sürenin son üç ayında, eğ timci statüsünün yenilenmesi için ilgili eğitimci kuruluş Ekonomi Ba-kanlığı’na, Eğitimci Yemden Yetkilendirme Başvuru Belgeleri ile başvuru yapıyor. Performans ölçütleri ve denetim raporları çerçevesinde eğitimci statüsünün devamına veya iptaline bakanlık karar veriyor.
• Eğitimci statüsü sona eren şirketin yetküendirilmiş eğitmenlerinin statüsü ilgili şirket bazında sona eriyor.
B. Uygulama
1. Eğitim programlarının onaylanması
• Yetkilendirilmiş olan eğitimci, eğitim programı veya programlarına ilişkin eğitmen listesi, eğitimin yeri, fiyatı, yani birim saat ücreti, eğitim takvimi ve program içeriği, altı aylık dönemler itibarıyla içerik ve konulan açısından değerlendirilmesi amacıyla bakanlığa sunuyor.
• Eğitimcinin bir dönemde düzenleyeceği azami on eğitim programı, desteklerden yararlandırılabiliyor. Bir takvim yılında düzenlenecek olan, I. Dönem (Ocak-Haziran) eğitim programları için, bir önceki yılın Kasım ayı sonuna kadar, II. Dönem (Temmuz-Aralık) eğitim programlan için ise cari yılın Mayıs ayı sonuna kadar, başvurulara! bakanlığa yapılması gerek.
• Eğitimci, ek olarak bir dönemde en fazla iki eğitim programı sunabiliyor.
• Bir eğitim programı en az beş şirketin katılımıyla gerçekleştirilebiliyor. Her bir eğitim programına, bir şirketten en fazla üç kişi katılabilir. Bir eğitim programına katılacak toplam kişi sayısı ise azami 20 yirmi.
• Eğitimci, Bakanlığı üç işgünü önceden bilgilendiımek kaydıyla eğitim programları ile ilgili tarih, yer ve eğitmen değişikliği talebinde bulunabilir. Eğitimci, bir dönemde en fazla üç kez eğitim programlan ile ilgili tarih değişikliği talebinde bulunabiliyor.
2. Eğitmen nitelikleri
• Eğitimciler tarafından düzenlenen eğitim programlarının, bakanlık tarafından uygun görülen eğitmenlerce gerçekleştirilmesi gerek.
• Türkiye’deki üniversitelerin veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumu tarafından kabul edilen yurtdışındaki üniversitelerin en az dört yıllık eğitim veren bölümlerinden mezun, ilgili konularda özel sektörde veya kamu kurum ve kuruluşlarında fiilen en az beş yü çalışmış olan kişiler eğitmen olabiliyor.
• İlgili konularda doktor unvanına sahip kişiler de eğitmen olabiliyor. Ancak, bu kişilerin eğitim vereceği konuda akademik bir çalışmasının bulunması gerek.
• Gümrük Müşaviri, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir, Yeminli Mali Müşavir ve Avukatlık belgesine sahip olanlar, meslekleri ile ilgili konularda eğitmenlik yapabiliyor.
3. Yerinde inceleme değerlendirme
• Ekonomi Bakanlığı eğitim prog-ramlannı gerekli görülen durumlarda yerinde izleme değerlendirme yapıyor.
• Eğitim programlarının usulüne uygun ve onaylanan şekilde yürütülmediğinin tespiti halinde eğitimci destek kapsamından çıkanlır ve sonuçlandınlmamış başvurulan değerlendinneye alınmıyor.
Ödeme
Eğitim hizmetini alan şirketin destek ödemesinden yararlanabilmesi için, ödeme belgesi tarihinden itibaren en geç altı ay içerisinde başvuru yapması gerek. Başvuru, eğitimin gerçekleştiği şehre göre Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü ya da Bakanlığın Bölge Müdürlüklerine yapılabilir.
B) UR-GE PROJELERİNİN DESTEKLENMESİ
Desteğin bu başlığında firmaların, işbirliği kuruluşları önderliğinde, ortak ihtiyaç analizi, ortak öğrenme (eğitim ve danışmanlık) ortak pazarlama (tanıtım, marka, ticaret heyeti, eşleştirme) gibi ihracata yönelik eylem ve faaliyetlerinin desteklenmesi ve bu kapsamda firmaların rekabetini arttırmak amaçlanıyor. Peki bu işbirliği kuruluşları kimlerdir? İhracatçı birlikleri, il sanayi ve ticaret odaları, TOBB, TİM, DEİK, teknoloji geliştirme bölgeleri, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, sektörel üretici demekleri, sektörel dış ticaret şirketleri, ve de imalatçıların kurduğu dernek, birlik veya kooperatifler bu kapsamda.
UR-GE PROJELERİNDE TEMEL YAKLAŞIM NEDİR?
• Kümelenme anlayışı
• Esnek, dinamik, bütüncül yaklaşım
• İhracat odaklı anlayış
• İşbirliği anlayışı
Desteğin kapsamı
Projelerin ilk uygulama adımı, İhtiyaç Analizi, Eğitim ve Danışmanlık. Onu Yurtdışı Pazarlama Programı ve Alım Heyeti, İstihdam, son olarak da Bireysel Danışmanlık izliyor. Bu adımların her birini alt maddeleri ile tek tek görelim.
1. İhtiyaç Analizi & Eğitim ve Danışmanlık
Temel olarak projenin ilk aşaması olarak bilinen İhtiyaç Analizinde, projenin konusu/hazırlık evresi, ortak vizyon oluşturma süreci, makro ve mikro rekabetçi-lik analizleri, sektördeki trendler, firma temelli analizler ve yurtdışı pazar fırsatları İncelenmekte ve projelerin yol haritas (üç yıllık stratejik planlama) çıkarılıyor. İhtiyaç analizi sonrasında, belirlenen konulardaki eğitim veya danışmanlık programlan gerçekleştiriliyor. Projenin ilk aşamasında gerçekleştirilen ihtiyaç analizi raporu ile düzenlenen eğitim veya danışmanlık faaliyet giderleri, proje bazında, yiizde 75 oranında ve 400 bin dolara kadar karşılanıyor. Eğitim ve danışmanlık konulan şu konu başlıkları kapsamında yapılıyor:
• Dış ticaret yönetimi
• Uluslararası pazarlama ve elektronik ticaret
• Markalaşma
• İnovasyon ve kümelenme
• Kurumsallaşma ve insan kaynaklan yönetimi
• Bilgi ve iletişim teknolojileri
• Finansal yönetim ve risk yönetimi
• Kalite ve verimlilik
• Proje yönetimi ve stratejik yönetim
• Moda ve tasarım
2. Yurtdışı Pazarlama veya Alım Heyeti
• Projenin ikinci aşamasında, işbirliği kuruluşu tarafından, proje bazlı yurtdışı pazarlama programlan (10 adet) program başına 150 bin dolar olmak üzere yüzde 75 oranında destekleniyor. Pazarlama programlarında desteklenen faaliyetler şu şekilde:
– Ortak pazar araştırmalan
– Pazar ziyaretleri
– Ticaret heyetleri
– Yurtdışı fuar ziyaretleri
– Eşleştirme faaliyeti
– Küme tanıtım faaliyetleri
• İşbirliği kuruluşunca, yurtdışındaki alıcı fırmalann Türkiye’den alım yap-malan amacıyla düzenlenen alım heyeti programlan da, (10 adet) her bir program başına 100 bin dolar olmak üzere yüzde 75 oranında destek kapsamında yer alıyor. Alım programlarında desteklenen faaliyetler
– Yurtdışmda yerleşik ithalatçı firmaların, kurum ve kuruluşların, basm mensuplarının Türkiye’ye davet edilerek ikili iş görüşmeleri gerçekleştirmeleri
– Tesis ziyaretleri
– Meslek kuruluşu ziyaretleri
Destek kapsamındaki giderler
• Ulaşım giderleri
• Konaklama giderleri
• Tanıtım ve organizasyon giderleri
• Tercümanlık gideri
• Toplantı ve ikili görüşmelerin yapıldığı yerlerin kiralama giderleri,
• Görsel ve yazılı tanıtım giderleri
• Halkla ilişkiler hizmeti gideri
Proje bazlı yurtdışı pazarlama programlarına, ihtiyaç analizi, eğitim veya danışmanlık programına katılan şirketler dahil olabiliyor.
3. İstihdam
Proje kapsamında yürütülen programların organizasyonun ve koordinasyonunun sağlanması amacıyla iki kişinin işbirliği kuruluşu tarafından istihdam edilmesini kapsamında, iki uzman personelin istihdam giderlerinin en fazla yüzde 75’i destekleniyor. Bu projelerde istihdam edilen uzman personelin her biri için proje süresince ve toplamda üç yılı aşmamak üzere destek söz konusu. İşbirliği kuruluşuna da emsal personelin brüt ücreti tutarı kadar destek veriliyor.
edilen yurtdışındaki üniversitelerin en az dört yıllık eğitim veren bölümlerinden mezun, özel sektörde, kamu kurum ve kuruluşlarında fiilen en az iki yıl çalışmış ve Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından enazC düzeyinde veya ÖSYM tarafından belirlenen kriterlere göre eşdeğeri yabancı dil belgesine sahip olması gerek.
4. Bireysel Danışmanlık Desteği
İşbirliği kuruluşlarının projelerine katılan şirketler, proje bazlı bireysel danışmanlık hizmeti de alabiliyor. Proje bitimini takiben bu madde kapsamında, şirketlerin yıllık 50 bin dolaa kadar üç yıl alacakları danışmanlık hizmetlerine ilişkin giderleri yüzde 70 oranında karşılanıyor. Bu başlık altında desteklenen faaliyetler ise,
• Bilgi ve iletişim teknolojileri
• Finansal yönetim ve risk yönetimi
• Kalite ve verimlilik
• Üretim ve tedarik zinciri yönetimi
• Firma ihtiyaçlarına özgü diğer konularda danışmanlık alımı.
Burada özellikle dikkati çekmek gereken iki nokta var.
1. Şirketlerin bu maddeden yararlanabilmeleri için, ihtiyaç analizi, eğitim veya danışmanlık programı ve yurtdışı pazarlama veya alım heyeti programına katılmış olmaları gerek.
2. Danışmanlık hizmetlerinin bakanlığın uygun gördüğü danışmanlardan veya en az doktor unvanına sahip kişilerden alınması şartı var.
Başvuru ve ödeme
Proje bazlı ihtiyaç analizi, eğitim veya danışmanlık, yurtdışı pazarlama veya alım heyeti programı giderlerine ilişkin ödem belgeleri, işbirliği kuruluşu tarafından Ur-Ge projesinin bitim tarihinden itibaren en geç altı ay içinde Ekonomi Bakanlığı’na ibraz ediliyor. İstihdam edilen uzman personelin brüt ücret tutarı giderlerine ilişkin ödeme belgeleri ise, ödeme belgesi tarihinden itibaren en geç altı ay içinde işbirliği kuruluşu tarafından Ekonomi Bakanlığı’na verilmeli. Proje bazlı bireysel danışmanlık programına ilişkin ödeme belgeleri ise, projenin bitim tarihinden itibaren en geç altı ay içinde şirketler ti fmdan Ekonomi Bakanlığı’na ibraz eı yor. Ekonomi Bakanlığı, ger incelemenin yapılmasını ardmdan, dü; lenen proje bazlı ihtiyaç analizi, eği veya danışmanlık, istihdam gideri, yuı şı pazarlama veya alım heyeti progran için ödeme tutarını ve işbirliği kuralı nu, proje bazlı bireysel danışmanlık p ramlan için ise ödeme tutarını ve şir Merkez Bankası’na bildiriyor.
İstihdam edilen uzman personelin Türkiye’deki üniversitelerin veya denkliği Yüksek Öğretim Kurumu tarafından kabul
