Leasing Sektörü 2018
Leasing sektörü 2017 yılını beklentilere paralel şekilde 6,2 milyar dolar (22,6 milyar TL) yeni işlem hacmiyle tamamladı. 2016 yılına göre işlem hacmi dolar bazına yüzde 1 artmış oldu. Yine aynı dönemler için sözleşme adedi yüzde 2 geriledi ve 23 bin 382 adet olarak gerçekleşti.
Sektörde en yüksek pay yüzde 27 ile iş ve inşaat sektörüne ait. Gayrimenkulün payı 2017’de yüzde 20’lere geriledi. Enerji yatırımlarının büyük pay sahibi olduğu “Diğer Makine ve Ekipmanlar” ürün grubu yüzde 20 paya sahipken, tekstil ve metal işleme ürün gruplarının da yüzde 7 civarında payı olduğunu söyleyebiliriz. Önceki yıl ile karşılaştırdığımızda gayrimenkulün payının azaldığı görülüyor. İşlem hacminin yüzde 80’i ise makine ile ilgili ürün gruplarına ait.
2018 yılı içerisinde önceki yılki gibi enerji sektöründeki düzenlemeler nedeniyle hızlandırılmış yatırım süreçleri olmayacağı için, bu açığı kapatacak yeni işler yaratıp büyütecek motivasyon sektör için önemli olacak.
TANITIM TOPLANTILARI YAPILIYOR
Finansal Kurumlar Birliği’nin yaptırdığı algı araştırması, leasingi bilen ve işlem yapanların memnuniyetini gösteriyor. Ancak önemli bir kesim de sektörü hiç tanımıyor ve direkt banka ve satıcı kredisine yöneliyor.
Garanti Leasing Genel Müdürü Ünal Gökmen, “Hedefimiz bu kitleyi de leasingle tanıştırmak. Bu amaçla 2017 yılının son çeyreğinde çeşitli Anadolu illerinde tanıtım toplantıları ve Organize Sanayi Bölgesi ziyaretleri gerçekleştirdik” diyor. 2018 yılında da Anadolu buluşmalarına devam ederken ayrıca büyük şehirlerde de sektör buluşmaları gerçekleştirmekte olduklarını aktaran Ünal, sözlerine şöyle devam ediyor: “Sektör olarak hedefimiz, bu tanıtım ve ziyaretlerle önümüzdeki beş yılda müşteri tabanımızı 60 binlerden 100 binlere, işlem hacmimizi de 6 milyar dolardan 10 milyar dolar seviyesine yükseltmek.”
6 MİLYAR DOLARI GEÇER Mİ?
Türkiye’nin 2017 yılı içerisinde tahminlerin çok ötesinde gerçekleştirdiği büyüme rakamlarının ve kapasite kullanım oranlarının yüzde 75 seviyelerini zorlaması nedeniyle, 2018 içerisinde yatırım ortamının canlı ve hareketli olması bekleniyor.
QNB Finans Leasing Genel Müdürü Metin Karabiber, Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) 2018 yılı planında da yatırımların ve özellikle de ihracata yönelik yatırımların önceliklendirileceğine yönelik mesajlarına dikkat çekiyor. Türkiye’nin büyüme rakamları ve kapasite kullanım oranlarının yüksek seviyelerine vurgu yapan Karabiber, tüm bunlar birleştiğinde sektör hacminin 6 milyar doların çok üzerine çıkacağı kanaatinde. Karabiber, “Kamu altyapı ve gayrimenkul yatırımlarının yükselişe geçmesi ve sanayi yatırımlarına finansman sağlayıcılar arasında önemli oyunculardan biri olan leasing sektörü, buralardan önemli ölçüde pay alıp büyüyecektir” diyor.
İHRACAT YATIRIMI GETİRİYOR
2018 yılının yatırım açısından iyi başladığını söyleyen Ünal Gökmen ise Türkiye’nin rekabette olduğu ülkelere kıyasla var olan kur avantajı nedeniyle ihracatta artış yaşandığını kaydediyor. Gökmen, “Özellikle Avrupa ülkelerine yapılan ihracatta artış görülüyor. Beklenen yeni KGF paketinin açıklanması da yatırım ortamını geliştirecektir” diyor. Ünal Gökmen, ayrıca bu yıl K2 belgesine işlenecek ticari araçların da leasing ile finanse edilmesiyle ilgili kanunun yürürlüğe girdiğini hatırlatıyor. Gökmen, bu kanun değişikliği ile sektörün ticari araçlarda da büyüyeceğini öngörüyor.
32 SAYILI KANUN
Sektörle ilgili beklentilere bakıldığında, 2 Mayıs’ta 32 Sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesi, sektörü negatif etkileyecek gündem maddelerinden biri olarak gösteriliyor. Sektörün borçlanma yapısının yüzde 70’e yakını döviz ve firmaların yurtdışındaki bankalardan daha uygun maliyetlerle borçlanabilme kapasiteleri var. Ancak ihracatı olmayan firmaların döviz kredisi kullanamaması sektör temsilcilerine göre yatırımcıların yüksek TL faizlerine katlanmalarına neden olacak.
Burgan Leasing Genel Müdürü Cüneyt Akpınar, bu durumun diğer etkileriyle ilgili olarak şöyle konuşuyor: “Yatırımları uzun vadeli finansmanla yapmayı seven sektörde, KOBİ’lerin yatırım kredisi niteliği taşıyan uzun vadeli TL borçlanma alternatiflerinin değişken faizli olması sonucunu getirecektir. Bunun sonucunda da öngörülemeyen maliyetlerle karşılaşacak olan ticari firmalar, TL faizleri sta-bil hale gelinceye kadar yatırım yapmaktan kaçınacaktır.”
Cüneyt Akpınar, ayrıca döviz geliri olan yenilenebilir enerji yatırımlarının 32 Sayılı Kanun çerçevesinde artık TL fonlanacak olmasının da yine bu yatırımların önünü kesecek gelişmelerden biri olacağını ifade ediyor.
Yine 21 Mart 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan imalat ve AR-GE yatırımlarında kullanılan makine ve donanımlarının KDV’den muaf tutulması da sektörü etkileyecek başlıklardan bir diğeri. Çünkü bu yatırımlar leasing ile finanse edildiğinde yüzde 1 KDV ile yapılabiliyor. Yeni düzenleme sektörün bankalar ile olan rekabetini zayıflatıyor.
DÖRT DÜZENLEME TALEBİ
Sektörün daha iyi iş yapabilmesi için düzenleyici otoriteden beklentileri bulunuyor. Beklenen bu düzenlemeleri dört başlık altında toplayabiliriz.
Birincisi, leasing, yüzde 1 KDV teşvikiyle ilerleyebilen bir sektör. Yüzde 1 KDV teşvikine giren ürün yelpazesini tüm yatırım mallarını kapsayacak şekilde genişletecek düzenlemeler yapılması talep ediliyor.
İkincisi, yatırım finansmanı amacıyla kullanılan bir finansman modeli olması dolayısıyla doğası gereği uzun vadelerde gerçekleşen leasing işlemlerinin yine uzun vadeli kaynaklarla fonlanması gerekiyor. Ancak yurtdışın-dan sağlanan fonların ortalama vadesi üç yılın altındaysa Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) ödeniyor. Bankalar ise bu kalemden muaf. Bu rekabet eşitsizliğinin ortadan kaldırılabilmesi için yine gerekli düzenlemelerin yapılması bekleniyor.
Üçüncüsü, yabancı ortaklı finansal kurumların ‘sat-geri kirala’ işlemlerine konu gayri-menkullerin mülkiyet devirlerinde valilik ve genelkurmay gibi resmi izinlere tâbi olması ve bu süreçlerin de 1,5 ay gibi sürelere çıkması.
Yerli sermayeye sahip finansal kurumlarda bu izin süreçlerinin olmaması rekabette yabancı sermayeli şirketleri geride bırakan önemli parametrelerden biri olarak görülüyor.
Dördüncüsü, leasing şirketlerinin grup bankalarının şubelerini kullanabilmesi ve tabana yayılabilmesi çok önemli görülüyor.
Ülkenin nispeten daha az gelişmiş olan bölgeleri leasing şirketleri için fazla maliyetli. Sektör temsilcileri, BDDK’nın yapacağı düzenlemelerle grup bankalarının şubelerinin kullanılabileceğini ifade ediyorlar. Yine şu anda kanunda izin verilmeyen leasing acenteliği sisteminin hayata geçirilmesi de önemli bulunuyor.
FATİH TORUN YAPI KREDİ LEASİNG GENEL MÜDÜRÜ
Sektörün en beğenilen şirketi seçildik”
■ LİDERLİĞİMİZ SÜRECEK: Dokuz yıldır sektör lideriyiz. 2017 yılı sonunda 10,8 milyar TL leasing alacağı ile yüzde 20,7 pazar payına ulaştık.
Müşterilerimizle 3 bin 227 adet sözleşme yaparak 4,1 milyar TL yeni işlem hacmi yarattık. ‘Türkiye’nin En Beğenilen Şirketleri’ araştırmasında leasing sektörünün en beğenilen şirketi seçilmiş olmak, 2018 yılında müşteri memnuniyetini daha da üst seviyelere taşımak adına bizleri motive ediyor.
■ DAHA GENİŞ MÜŞTERİ TABANI: Farklı sektörlerden üreticilerle, distribütörlerle geliştirdiğimiz işbirlikleri ve kampanyalar, hizmetlerimizi daha geniş bir müşteri tabanına ulaştırmamızı sağlıyor. Daha çok yatırımcıya ulaşırken, ülkemiz ekonomisine daha fazla katkıda bulunma yönündeki gayretlerimiz devam ediyor. Sektör lideri olarak önümüzdeki dönemde de müşterilerimizin beklentileri ve değişen dünyanın gereksinimleri doğrultusunda özellikle teknoloji yatırımlarımızı sürdüreceğiz. Müşterilerimizi leasingin tüm olanaklarıyla buluşturacağız. 2018 yılında sağlayacağımız işlem hacmiyle liderliğimizi 10’uncu yıla taşımayı hedefliyoruz.
■ K2 VE KGF OLUMLU ETKİLEYECEK: 2017 yılında K2 belgeli işlemlerin leasing yapılmasının önü açıldı. 2009 yılında yayınlanan yönetmelikte araçlar finansal kiralama ile alınmışsa özmal olarak kabul edilemiyordu ve özmalın şart olduğu yetki belgelerine de işletilemiyordu. K2 belgeli leasing işlemlerinin de özmal olarak kabul edilmesiyle, kara nakil araçlarının sektördeki payının yüzde 3 civarında artacağını öngörüyoruz. Ayrıca 2018 yılı başında sağlanan KGF limitleriyle yatırım ihtiyacı olan işletmelere KGF kefaleti ile destek vererek bir ivme yakaladık.
ÜNAL GÖKMEN GARANTİ LEASİNG GENEL MUDURU
İş ve inşaat makinelerine odaklanıyoruz”
■ İŞ MAKİNELERİNİN PAYI YÜKSEK: 2017’de iş ve inşaat makinelerinin Garanti Leasing’teki payı yüzde 36 iken bu oran sektörde yüzde 27. Jeneratör, enerji yatırımları, üretim hatları gibi makineleri içeren “Diğer Makine ve Ekipmanlar” ürün grubu, tekstil makineleri ve metal işleme sektöründe kullanılan makineler de öncelikli finansman sağladığımız ürün grupları oldu. 2018’de de makine ile ilgili ürün gruplarına odaklanmaya devam edeceğiz. İş ve inşaat, metal işleme, tekstil odaklandığımız sektörler olacak.
■ PAKETLERİMİZİ YENİLEDİK: Kamu yatırımları, yol, alt ve üst yapı çalışmaları, büyük projeler düşünüldüğünde önümüzdeki dönemde iş ve inşaat makineleri büyümeye devam edecek.
Bu nedenle, daha fazla yatırımcıya ulaşmak için Garanti Leasing’in iş makineleri ile ilgili paketlerini 2018 yılı başında yeniledik ve çeşitlendirdik. Yeni oluşturduğumuz paketlerden beş adedi iş ve inşaat sektörüne ait. Yenilenen paketlerimizle hem müşterilerimize sunduğumuz kolaylıkları ve avantajları artırarak müşteri memnuniyetini artırmayı hem de iş hacmimize katkı sağlamayı amaçlıyoruz. Tüm bu çalışmalardaki ortak amaç ‘kazan-kazan’ stratejisiyle müşterilerimize de sektörümüze de fayda sağlamak.
■ DÜZENLEME BEKLİYORUZ: Düzenleyici otoriteden AR-GE yatırımlarına yönelik makinelerin leasinglerinde KDV’nin sıfırlanmasına yönelik bir beklentimiz var. Farklı bir konu başlığı da KKDF ile ilgil. Yurtdışındaki bankalardan sağladığımız döviz kredilerinden yapılan KKDF kesintisi maliyetlerimizi artırıyor. Bu konudaki düzenlemeler, daha uygun maliyetli kaynak yaratma, dolayısıyla reel sektöre daha uygun maliyetli kredi sağlama imkanı yaratır.
MEHMET KARAKILIÇ İŞ LEASİNG GENEL MÜDÜRÜ
“80 milyon dolarlık kredi sağladık”
■ YATIRIMLAR DESTEKLENECEK: Uluslararası finansal piyasalardan iki yıl vadeli 30 milyon dolar ve 40 milyon Euro olmak üzere toplam 80 milyon dolar
tutarında sendikasyon kredisi sağladık. Alınan sendikasyon kredisi başta KOBİ’ler olmak üzere her ölçekten firmanın yatırımlarını desteklemek amacıyla kullandırılacak. Bank ABC koordinatörlüğünde gerçekleşen sendikasyona başta Emirates NBD Limited olmak üzere çeşitli uluslararası banka ve finansal kuruluşlar katılım gösterdi. Sağlanan kredi uluslararası piyasalarda İş Leasing’e ve Türkiye’ye duyulan güvenin devam ettiğinin göstergesidir.
■ 30’UNCU YILIMIZI KUTLUYORUZ: Leasing sektörünün en eski kurumlarından biri olarak sektörde 30’uncu yılımızı tamamlıyoruz. Şirketimizin temin ettiği bu değerli finansman kaynağını, daha önce yapmış olduğumuz şekilde müşterilerimizin istihdam ve katma değer yaratan projelerini desteklemek için kullanacağız. Türkiye’de faaliyet gösteren halka açık en büyük leasing şirketi olarak 2018 yılında da müşteri memnuniyeti ve verimlilik odaklı uygulamalarımızla müşterilerimize sağladığımız hizmetin kalitesini arttıracağız. Leasing denilince akla ilk gelen şirket olmayı hedefleyen kurumumuzun en önemli değeri güvenilir iş ortağı olmasıdır.
■ 2017 PERFORMANSI: Şirketimiz, 2017 yılında konsolide aktif büyüklüğünü yüzde 24 arttırarak 9,3 milyar TL’ye, konsolide öz kaynaklarını da yüzde 17 arttırarak 975 milyon TL’ye yükseltti. Şirketimizin leasing portföyü de yüzde 18 oranında artarak 4,7 milyar TL’ye ulaşırken, takipteki kredileri yüzde 4,6 ile sektör ortalamasının altında kaldı. Müşteri tabanımızı arttırarak leasing sektöründe en çok kira sözleşmesi imzalayan şirketler arasında yer aldık.
ŞENOL ALTUNDAŞ AKLEASE GENEL MÜDÜRÜ
“Sağlıklı büyümeye devam edeceğiz”
■ OPERASYONEL DESTEK DE SUNUYORUZ: Sektörümüzdeki öncü konumumuzla, kurumsal segmentten KOBİ’ye kadar tüm yatırımcılara finansman desteği sağlıyoruz. Üretim sektörü makine ve ekipmanları, iş ve inşaat makineleri, hava, deniz, kara araçları dahil tüm ulaşım ekipmanları, enerji ve sağlık sektörü ekipmanları gibi yatırım gerektiren tüm projelerde yer alıyor, yatırımın nakit akışına uygun çözümler sunuyoruz.
Müşterilerimize çeşitli fonlama kaynaklarımızla maliyet avantajı sağlarken, aynı zamanda operasyonel destek çözümleri de üretiyoruz. Amacımız büyüme ve hizmet kalitemizde süreklilik.
■ ÖNCELİKLİ SEKTÖRLER: Net kira alacağımızda son iki yılda yüzde 50’nin üzerinde önemli bir büyüme sağladık. 2 bin 400 müşteri sayısına ulaştık ve yeni yatırımlara sağladığımız finansman desteğiyle yeni işlem hacminde önemli oranda gelişim kaydettik. 2018 yılında da aynı ivmeyle sağlıklı büyümemizi devam ettirmeyi hedefliyoruz. Hedefimiz, sektörümüzün ana kalemi olan makine-ekipman yatırımları finansmanı yanında, yenilenebilir enerji yatırımları, büyük altyapı yatırımları gibi alanlarda yer almaya devam etmektir.
■ 110 MİLYON DOLARLIK SENDİKASYON: Geçen yılın sonunda değişik vade ve para birimlerinde toplam 110 milyon dolarlık sendikasyon kredisi anlaşması imzaladık. Beş yıl vadeli fon kaynağı, uluslararası finans kuruluşlarının Türkiye ve Akbank iştiraki olan şirketimize olan güvenini teyit ediyor. Sağlanan bu yeni kaynak sayesinde hem yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği yatırımları hem de ithalatın finansmanında kullanılacak dilim ile dış ticaret finanse edilecek. Şirket olarak yaklaşık 120 MW GES, 60 MW RES finansmanı yaptık.
METİN KARABİBER ÛNB FİNANS LEASİNG GNL. MD.
“Yurtdışından kaynak sağlıyoruz”
■ İHRACATÇI FİRMALARI DESTEKLİYORUZ: 2017’de öncülüğümüzde birkaç leasing şirketiyle birlikte Türk Eximbank aracılığıyla Dünya Bankası kaynaklı bir fon sağladık. Sadece ihracatı olan firmalara tahsis edilmek üzere sağlanan bu fon ile müşterilerimizin yatırımlarını finanse ettik. Bu yıl da aynı fona ait ikinci dilim alındı ve yine ihracatı , olan firmaların kullanımına açıldı. Yine yatırımların finansmanına yönelik yurtdışı kaynaklardan isi uzun vadeli olarak 300 milyon doların üzerinde kaynak sağlamak üzere görüşüyoruz. Bunu önümüzdeki birkaç ay içerisinde tamamlamayı düşünüyoruz.
■ BİOKÜTLE ENERJİ VE DİJİTALLEŞME: Yatırım finansmanında aktif rol oynayarak, leasing’in avantajlarından yararlanmak İsteyen kurumların ihtiyaçlarına en doğru çözümleri üretiyoruz. 2017’de güneş enerjisi yatırımlarının yıl sonuna yetiştirilmesi zorunluluğu nedeniyle işlem hacimlerimizde öngörülmeyen artışlar yaşamıştık. Bu yıl ise güneş enerjisi yerine biokütle enerji yatırımları bir adım öne çıkabilir. Yine çağımızın kaçınılmaz parametreleri haline gelen hız, müşteri memnuniyeti ve dijitalleşme alanlarında önemli altyapı ve süreç geliştirmelerimizin çoğunu da 2018 yılında hayata geçirmeyi planlıyoruz.
■ 32 SAYILI KARAR’IN ETKİLERİ: 32 Sayılı Karar’da yapılan son değişiklikler sektörün dinamiklerini etkileyecek. Özellikle gerçek kişi ticari işletmelerin döviz üzerinden borçlanamayacak olması nedeniyle iş ve inşaat makineleri gibi sektörümüzün lokomotifi olan segmentte hacim kayıpları yaratması muhtemel. Bunun yanı sıra kamu kesimi borçlanmalarındaki döviz endeksli ödeme taahhütleri karşılığı yüklenicilerin döviz üzerinden borçlanma yapamaması (enerji yatırımları) yine sektörü olumsuz etkileyecek alanlar olarak öne çıkıyor.
CÜNEYT AKPINAR BURGAN LEASİNG GENEL MÜDÜRÜ
“Aktifleri beş yılda sekiz kat büyüttük”
■ BÜYÜME İVMEMİZ ARTARAK SÜRÜYOR: 25 yılda ana hissedar değişiklikleriyle birlikte gücümüzü artırarak, başta gayrimenkul leasingi ve ‘sat-geri kirala’ işlemleri olmak üzere her türlü imalat ekipmanının finansmanı, yenilenebilir enerji ve sağlık yatırımları ile tekne işlemlerinde uzmanlaştık. 2012 yılına göre toplam aktiflerimizi sekiz kat büyüterek, beş yılda finansal kiralama alacakları içindeki yüzde 4’lük payımızla sektörün ilk 10’u arasında yer aldık. Sadece 2017 yılında tescil edilen işlemlerde pazar payımız yüzde 5,3’tür. Aynı dönemde aktiflerimizi yüzde 44 oranında büyüterek yaklaşık 2,2 milyar TL büyüklüğe ulaşmayı başardık. Bu rakam, büyüme ivmemizin artarak devam edeceğine işaret eden önemli göstergelerden biri.
■ YATIRIMIN OLDUĞU HER YERDEYİZ: Yatırımın olduğu her yerde finansal kiralama potansiyeli vardır ve bizim için hedef pazardır. Doğru yatırımcıların finansman desteğine ihtiyaç duyduğu tüm sektörler ve mal gruplarındaki doğru yatırımları, hedef grubumuzda kabul ediyoruz.
Öncü olduğumuz gayrimenkul ve imalat sektöründe yolumuza devam ederken, bir yandan da son yılların parlayan yıldızı yenilenebilir enerji yatırımlarında fonlama desteğimizi artırıp, bu alanda pazar payımızı büyüterek sektörün önemli oyuncuları arasında yer almayı hedefliyoruz.
■ ÖNCELİK VERECEĞİMİZ İŞLER: Yenilenebilir enerji sektöründe güneş enerjisi yatırımlarına 2015’te başladık. Bugüne kadar yaklaşık 70 MW tutarında yatırımı finanse ettik. 2018’de lisanssız GES’lerin yanı sıra çatı GES finansmanı öncelikli hedeflerimizden olacak. 2018’de başta gayrimenkul leasingi olmak üzere, makine ve ekipman, yenilenebilir enerji yatırımlarına öncelik vereceğiz. Operasyonel kiralamada da büyüyeceğiz.
