Yurtdışında İş Kurmak
Hazır giyim, yeme-içme veya mobilya… Hangi sektör olduğu hiç fark etmiyor. Yurtiçinde büyüyen ve markaiaşan perakende zincirleri artık rotayı yurtdışına çeviriyor. Amerika’dan Çin’e, Ortadoğu’dan Güney Afrika’ya kadar dünyanın dört bir yanına yayılan markalar bu yıl da hız kesmeden büyümeye devam ediyor. 39 şirket yıl sonuna kadar yurtdışında 644 mağaza daha açmayı planlıyor. Bu atağın önümüzdeki yıllarda da sürmesi bekleniyor.
Güney Afrika, Çin veya Amerika… Dünyanın en uzak ülkesine de gitseniz artık Türkiye’de doğup büyümüş bir markayla karşılaşmanız mümkün. Son 15 yılda AVM’lerin sayısının da artmasıyla markaiaşan perakendeciler artık iç pazarda büyümekle yetinmiyor. Mobilyadan yeme-içme sektörüne kadar farklı sektörlerde faaliyet gösteren pek çok şirketin hedefinde artık yurtdışında büyümek var. LC Waikiki’den Mavi’ye, Koton’dan Defacto’ya kadar pek çok şirket yeni pazarlarda büyümek için fırsat kolluyor. Şirketlerin içinde kurulan özel yurtdışı ekipleri dünyanın farklı noktalarını dolaşıp uygun pazarları araştırıyor. Son yıllarda hızlanan bu çalışmalar artık meyvelerini vermeye başladı. Bugün Birleşmiş Markalar Derneği’ne (BMD) üye 84 markanın 90 ülkede 3 binden fazla satış noktası bulunuyor.
Şirketler dünyanın dört bir yanına dağılsa da, markaların en çok rağbet gösterdiği ülkeler Rusya, Ukrayna, Kazakistan ve Azerbaycan olarak sıralanıyor. BMD’nin üyelerine bakıldığında, bölgesel olarak yurtdışı mağazaların yüzde 50’si Bağımsız Devletler Topluluğu’nda, yüzde 21’i Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da, yüzde 20 kadarı Avrupa’da, yüzde 9’u da Kuzey Amerika ve dünyanın diğer bölgelerinde bulunuyor. Sektörel dağılımda ise hazır giyim yüzde 75 ile ilk sırada. Bunu yüzde 12 ile mobilya-ev dekorasyonu-ev tekstili-mutfak ürünleri izliyor. Ayakkabı sektöründeki satış noktalarının oranı yüzde 8. Mücevher-aksesuar sektörü yüzde 2 ve diğer sektörler de yüzde 3 oranında yer alıyor.
ÇİN VE AMERİKA GÜNDEMDE
Şirketler uluslararası genişleme stratejilerinin bir parçası olarak Türk Cumhuriyederi, Ortadoğu, Kuzey Afrika, Iran, Irak gibi ülkelere odaklanmaya devam ediyor. Yurtdışı pazarlarda iyice deneyim kazanan Türk firmalarının artık yeni pazarlara açılma konusunda çok daha esnek olduğunu söylemek mümkün. Şirketler, Avrupa ve Amerika’nın yanı sıra Çin, Güney Afrika gibi yeni potansiyel pazarlarda şanslannı denemekten kaçınmıyor.
Elbette bu büyüme sadece hazır giyim, mobilya gibi sektörler için geçerli değil. Yeme-içme sektörü de yarattığı markalarla yurtdışmda adından söz ettirmeye başladı. Big Chefs’ten Mado’ya kadar pek çok marka dünyanın farklı noktalarına açılmak için fırsat kolluyor.
Son birkaç yıldır yurtdışmda ciddi bir atılım yapan perakendecilerin her biri farklı bir strateji izliyor. Bazı ülkelerde pazara girişte bölgeyi tanıyan güçlü bir ortakla ilerleyen şirketler, bazı ülkelerde ise kendi mağazalarını açmayı tercih ediyor. Genel olarak bakıldığında şirketler bir pazara girmeden önce derinlemesine bir araştırma yapıyor ve ülkenin koşullarına göre esnek bir büyüme stratejisi izliyor.
John Lang LaSalle Türkiye Başkanı Avi Alkaş, markaların glokal bir yaklaşım sergilemesi gerektiğine dikkat çekiyor. Yurtdışı pazarlara girmeden önce derinlemesine bir araştırma sürecinden geçilmesi gerektiğine dikkat çeken Alkaş, “Markalarımızın globalleşirken lokal koşulları dikkate alarak büyümesi gerekiyor. Örneğin Mısır pa-zanna açılacaksa oradaki insanların beden ölçüleri, sevdikleri renkler gibi yerel özellikleri dikkate aldıklan sürece başarılı olacaklardır” diyor.
GIDA VE HİZMET ÖNDE
Medyafors Fuarcılık Genel Müdürü Ayçan Helvacıoğlu, Türkiye piyasasında franchising yoluyla genişleyen Türk markalannın 2015 planlannda Türkiye geneline yayılmak olduğu gibi birçoğunun da dünya üzerinde yayılmak istediğini söylüyor. Özellikle de Ortadoğulu ve Avrupalı yatırımcıların Türk markalanna yakın ilgisinin de işlerin büyümesini sağlayacağına dikkat çeken Helvacıoğlu, “Son yıllarda Ortadoğulu girişimci ve markaların ülkemize gösterdikleri yoğun ilgiyle birlikte yerli markalann da bölgeye olan ilgisi master franchise sisteminin önemini arttırdı. Her sektörden markalar artık yurtdışında da var olmak istiyor. Ama tahmin edileceği gibi gıda ve hizmet sektörü bir adım önde” diyor.
Son dönemde yurtdışı büyümesiyle dikkat çeken perakendecilerin 2015 stratejilerini aşağıda bulacaksınız.
GİRİŞİMCİLERLE ÇALIŞIYOR
Pierre Cardin, Cacharel, Polo mar-kalanyla yurtiçinde toplam 433 mağazaya sahip olan Aydınlı Grup’un yurt-dışında ise 174 şubesi bulunuyor. 2015’te 35 mağaza açarak yaklaşık 10 milyon dolarlık yatırım yapmayı planlayan şirket, Kazakistan, Rusya, Romanya ve Ukrayna’da kendisi büyürken, Ortadoğu, Kuzey Afrika gibi ülkelerde master franchise anlaşmalanyla ilerliyor. Yurtdışında bölgenin güçlü lokal girişimcileriyle çalıştıklarını söyleyen Aydınlı Grup Genel Müdürü Levent Özkan, “Finansal olarak güçlü bir bayi ve perakende deneyimi en önemli kriterlerimiz” diyor.
Yurtiçinde 172, yurtdışında 95 mağazası bulunan Sarar, yurtdışı franchise politikasını ülkenin büyüklüğüne ve ekonomik durumuna göre belirliyor. Şirket, Kuveyt, Bahreyn, Umman gibi nüfusu az ve küçük dört ülkede mağaza açacak bir master franchise oluştururken, Rusya, Hindistan gibi büyük ülkelerde bölgesel olarak birkaç ayn kişiye bayilik verebiliyor. 2015 yılında yurtdışına 1,5 milyon doların üzerinde yatırım planladıklarını söyleyen Sarar Yönetim Kurulu Üyesi Ece Özalp, toplamda yüzde 15 büyüme hedeflediklerini vurguluyor.
ADL15 MAĞAZA AÇACAK
Adil Işık Group da yurtdışı büyümesine hız veren markalardan biri. 143 mağazasının 39’u yurtdışında bulunan şirket, 2015 yılında yurtdışında 15 mağaza açmayı planlıyor. Yerel ortaklarla veya ilgili ülkeyi çok iyi tanıyan uluslararası ortaklarla çalıştıklannı belirten Adil Işık Group Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Tasanm Direktörü Zehra Işık, 2015 yılında yüzde 50 büyüme hedeflediklerini söylüyor.
Türkiye dahil 24 ülkede 400’den fazla mağazası bulunan Koton, yurtdı-şında agresif büyüyen markalar arasında. Yurtdışmda 140’ın üzerinde mağazası bulunan şirket, yıl sonuna kadar 30’a yakın yeni mağaza açarak satış alanmı 45 bin metrekare büyütecek. Yurtdışmda ülkelerin büyük perakende ortaklanyla çalıştıklarını söyleyen Koton Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz Yılmaz, “Franchise talebinde bulunan kurumlann perakendede tecrübeli olmasını, sürekliliği sağlayacak ve kurumsal kadroları oluşturacak altyapıya sahip olmasını ve tüm mağaza standartlarını karşılayabilecek güçlü finansal yapıya sahip olmasını önemsiyoruz” diyor. 2014 yılında dünya üzerindeki mağaza sayısı önceki yıla göre yüzde 35 oranında büyüyen şirket, 2015 yılı büyüme hedefini ise yüzde 42 olarak belirledi.
Bugün 50 ülkede toplam 387 mağazası bulunan Mavi, yıl sonuna kadar yurtdışmda 12, Türkiye’de ise 33 yeni mağaza açmayı planlıyor. Şirket, Amerika, Kanada, Almanya, Avustralya, Hollanda, Kazakistan ve Rusya’da kendi şirketleri aracılığıyla, Ortadoğu ve komşu ülkelerde ise güçlü distribütörler aracılığıyla operasyonlarını yürütüyor. 2015’te mevcut pazarlara odaklanıp buralarda premium seg-mentte güçlenmeyi ve en iyi global je-an markası olmayı hedeflediklerini söyleyen Mavi CEO’su Cüneyt Yavuz, yeni girecekleri tek ülkenin ise Katar olduğunu belirtiyor. 2008’den bu yana istikrarlı biçimde yüzde 30’un üzerinde büyüyen Mavi, 2015 sonuna kadar cirosunu 1 milyar TL’nin üzerine çıkarmayı planlıyor.
36 MİLYON TL YATIRACAK
260’ı Türkiye’de olmak üzere toplam 286 mağazası bulunan DeFacto, yurtdışmda 44 mağaza açmayı planlıyor. 2015 yılı içinde yurtdışmda 36,7 milyon TL’lik yatırım planladıklannı söyleyen DeFacto Perakende Grup Başkanı Ihsan Ateş, “2014 yılını yüzde 40 büyüme ve 1,2 milyar TL ciro ile kapattık. 2015’te de hızlı büyümeye devam edeceğiz” diye konuşuyor.
LC Waikiki, son yıllarda yurtiçinde olduğu kadar yurtdışı büyümesiyle de dikkat çeken bir şirket. Türkiye dahil 25 ülkedeki 164 farklı şehirde 500’ü aşkın mağazası bulunan şirket, 2015 sonuna kadar 100 yeni mağaza daha açarak dünya genelindeki mağaza sayısını 600’ün üzerine çıkarmayı hedefliyor. Bu yıl Kenya, Tunus, Hindistan, Endonezya ve Cezayir gibi ülkeleri markajına alan şirket, yurtdışma yaklaşık 50 milyon dolarlık yatırım yapacak.
Penti, yurtdışmda Türkiye’den daha hızlı büyüyor. Yıl sonuna kadar Türkiye’de 25, yurtdışmda 32 mağaza açmayı planlayan Penti, yurtdışmda geçen yıl yüzde 11 olan büyümesini bu yıl yüzde 20’lere çıkarmayı planlıyor. Yurtdışmda iki farklı stratejiyle büyüdüklerini söyleyen Penti Yönetim Kurulu Başkanı Sami Kariyo, “Bunlardan biri kendi markamız, kendi şirketimiz ve kendi yönetimimizle mağaza-laşmak. Diğer stratejimiz ise dağıtımcı olarak var olmak. Penti’yi kuvvetli kılan en önemli özelliklerden bin üretici, aynı zamanda oldukça rekabetçi bir üretici olması. O yüzden özellikle Ortadoğu ve Balkanlarda hem franchise sistemiyle magazalaşarak hem de çeşitli satış kanallan üzerinden dağıtım yaparak var oluyoruz” diye konuşuyor.
ERKEK GİYİM DE YURTDIŞINDA
142 mağazasmm 40’ı yurtdışmda bulunan erkek giyim markası Süvari, 2015’te Rusya’da iki, Irak’ta üç, Azerbaycan’da bir, Türkiye’de 10 olmak üzere toplam 16 yeni mağaza açacak. Süvari, yurtdışmda franchise vermeyen az sayıdaki şirketten biri. Yurtdışm-da kendi şirketlerini kurarken ortak aldıklarını ancak yönetimi kendilerinin yürüttüğünü söyleyen Süvari Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Coşkun, “Yurtdışma yatırım yapmaya karar verdiğimiz zaman genelde ülke sorumlularını Türkiye’den ayarlıyoruz. Birkaç yönetici de Türkiye’den gidiyor. Kalan tüm personeli o ülkeden ayarlıyoruz” diyor. Yurtdışı için 10 milyon TL yatırım bütçesi bulunan şirket, yüzde 15’lik büyüme hedefliyor.
Yurtdışmda Azerbaycan, Gürcistan, Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakistan ve Çin’de 28 mağaza ve dokuz satış noktasıyla hizmet veren Kiğılı, yıl sonuna kadar altı yeni mağaza daha açmayı planlıyor. Bu yıl Çin’e odaklanan şirket, gittiği pazarlarda ağırlıklı olarak yerel yatırımcılarla çalışırken Çin’de farklı olarak Türk girişimcilerle işbirliği yapıyor. Kiğılı CEO’su Hilal Suerdem, “Burada Türk girişimcileri destekledik. Fizibilitesi ve planlaması yapılmış bir çalışma ile karşımıza geldiler. Yıl sonuna kadar altı mağaza daha açacağız” diyor.
Yurtdışmda dikkat çekici bir büyüme gösteren erkek giyim markalarından biri de Ramsey. Türkiye’de 62, yurtdışmda ise 22 mağazası var. Şirket, yıl sonuna kadar yarısı yurtiçin-de ve yarısı yurtdışmda olmak üzere 10 mağaza açacak. Ramsey CEO’su Hüseyin Doğan, “Açılacak mağazaların Ramsey’in marka kimliğini ve koleksiyon anlayışını tam anlamıyla yansıtacak şekilde kurgulanması ve buna uygun ürün çeşitliliğine de sahip olması gerekiyor” diyor.
FARKLI SEKTÖRLER DE VAR
Sadece hazır giyim markalan değil, yatak ve mobilya gibi farklı sektörlerde faaliyet gösteren şirketler de yurt-dışına yönelik ataklarıyla dikkat çekiyor. Bunlardan biri de Yataş. 47 ülkeye ihracat yapan ve 37 mağazası bulunan Yataş, yıl sonuna kadar dokuz ülkede mağaza açmayı planlıyor. Yurt-dışında master franchise sistemiyle büyüdüklerini söyleyen Yataş Genel Müdürü Ersin Serbes, stratejilerini şu şekilde özetliyor: “Yatırım yapmadan önce mutlaka pazarda detaylı bir araştırma yapar ve yerel dinamiklere göre karar alırız.”
Türkiye ve yurtdışmda toplam 444 satış noktası bulunan Çilek Mobilya, yurtdışmda 20 mağaza açacak. Yurtdı-şında ülkenin koşullarına göre hem franchise hem de master franchise sistemi ile ilerleyen şirketin, bir mağazası için ortalama 100-150 bin Euro arasında yatırım yapmak gerekiyor. Çilek Mobilya Yönetim Kurulu Üyesi Talha Çilek, “2014’te 300 milyon TL’ye ulaşan ciromuzu yurtdışı büyümenin de verdiği güçle bu yıl 400 milyon TL’ye çıkarmak istiyoruz” diyor.
Doğtaş ve Kelebek markalanyla yurtdışmda 75 mağazası bulunan Doğtaş Grubu, rotayı Avrupa’ya kırmış durumda. Suriye, Irak gibi geleneksel pazarlarda yaşanan sorunlar nedeniyle Avrupa’ya odaklandıklarını söyleyen Doğtaş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Davut Doğan, Hollanda, İsviçre, Almanya, Ingiltere’de mağazalaşacakla-rmı belirtiyor.
ÇİN’DE 50 RESTORAN AÇACAK
Yeme-içme sektörü de son dönemde yurtdışı büyümesiyle dikkat çekiyor. TAB Gıda, Türkiye’de 600’e yakın Burger King restoranı, 100 Sbar-ro, 100 Popeyes ve 45’ten fazla Arby’s olmak üzere 900’den fazla restoranı ile faaliyet gösteriyor.
Makedonya’da şu an itibariyle beş adet Burger King restoranı bulunuyor. Geçtiğimiz yıllarda Tiflis’te açılan iki Burger King restoranı ile Gürcistan’da da hizmet veriyor. 2012 yılında Çin pazanna girerek 1,3 milyar nüfuslu Çin’de yer alan Burgeı1 King restoranlarını yönetmeye başladıklarını belirten Ata Holding Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Kurdoğlu; “2012 yılında devralman 65 Burger King restoranı kısa bir sürede 90’a çıkarıldı. 2015 Temmuz ayı itibariyle de restoran sayısını 340’a çıkarmayı başardık” diyor.
Çin’de 2015’te 50 yeni restoran açmayı planladıklarını ifade eden Erhan Kurdoğlu, Çin operasyonuna ilişkin şu bilgileri veriyor: “Yurtdışında öncelikli olarak biz restoran açtık ancak Çin operasyonunda girişimcilere franchise veriyoruz. Hem kendi yapmış olduğumuz yatırımlar hem de yatırımcılarımız sayesinde Çin’de her geçen gün büyüyoruz. Sadece yerel değil, Türkiye’den de yatırımcılarla çalışıyoruz. Çin pazarının şu an çok ciddi fırsatlar yarattığını düşünüyoruz. Ülkemiz yatırımcılarının da bu fırsatlar içerisinde yer almalarını istiyoruz. Çin’de beş yıl içerisinde bin restoran açma hedefimiz bulunuyor.”
SİMİT SARAYI’NIN HEDEFLERİ
Özellikle ABD’ye yaptığı açılımla girişim dünyasında büyük ses getiren Simit Sarayı, yurtiçinde 238, yurtdışında ise 108 olmak üzere toplam 346 mağazalık dev bir gıda zincirine dönüştü. Ekonomist’in Yılın İş İnsanları Araştırması 2014’te ‘Yılın Girişimcisi’ seçilen Simit Sarayı Yönetim Kurulu başkam Abdullah Kavukçu, 2015 yılı sonuna kadar yurtdışında 45 mağaza daha açacaklarını ifade ediyor. 2018 yılında ise Türkiye’de 440, yurtdışın-da 560 olmak üzere toplam bin mağazaya ulaşacaklarına dikkat çeken Kavukçu, şunlan söylüyor: “Franchise için başlangıç bedelimiz yurtdışı için 75 bin Euro. Aylık ortalama 800 adet franchise başvurusu alıyoruz. Bu taleplerin yansından çoğu yurtdışmdan geliyor.”
Toplam 26 şubeye ulaşan Big Chefs, geçtiğimiz yıl Dubai JBR şubesi ile ilk yatınmını Dubaili işadamı El Maktum ile yapmıştı. Eylül ayında da Dubai – the BOX projesinde ikinci şubelerini faaliyete geçireceklerini ifade eden Big Chefs Kurucusu Gamze Cizreli, “Yurtdışında Dubai’ye açacağımız ikinci şubemiz haricinde KSA ve Bahreyn ile yaptığımız anlaşma sonucu peş peşe Cidde ve Riyad’da Big Chefs bayrağını dalgalandıracağız. Eğer güçlü, doğru ve uzun soluklu bir ortaklık olacağına inanıyorsak önceliğimiz tabii ki master franchise vermek. KSA ve Bahreyn bölgeleri için bu sistemle ilerliyoruz” şeklinde konuşuyor.
GÖZLER HİNDİSTAN’DA
Baklavacı Güllüoğlu ise yurtdışında ABD’de beş, Almanya’da iki, Avusturya ve Suudi Arabistan’da birer tane olmak üzere toplam dokuz şube ile faaliyet sürdürüyor. 2015 yılında yurt-dışmda 15 şubeye ulaşmayı planladıklannı söyleyen Baklavacı Güllüoğlu Yönetim Kumlu Başkanı Nejat Güllü, “Genelde franchise verdiğimiz ülkelerde yerel iş ortakları ile çalışıyoruz. Bu yıl Uzakdoğu ve Hindistan’dan ciddi öneriler geldi. Değerlendirmeye aldık. Büyük bir olasılıkla Uzakdoğu’da birkaç şubemiz olacak” diyor.
Kebapçı Köşebaşı’nın ise bugün sekiz ülkede toplam 27 şubesi bulunuyor. Şirket özellikle 2010 yılında Azadea Grup ile yaptığı master franchise ortaklığı sonrasında Körfez ülkelerinde hızlı bir büyüme sürecine girdi. Köşebaşı Yönetim Kurulu Üyesi Ali Akkaş, Körfez ülkelerinin yanı sıra, Almanya, Hollanda, İngiltere ve İsviçre ile de görüşmelerinin sürdüğünü belirtiyor. Avrupa’da öncelikli olarak Londra’ya açılacaklarını ifade eden Akkaş, aynca Güney Afrika ve Hindistan’da da yatırımcılarla görüşmelerinin sürdüğünü sözlerine ekliyor. Genelde gruplara master franchise vermeyi tercih ettiklerini belirten Akkaş, “Çünkü gruplar markayı ileri taşıyabiliyorlar. Ortaklarımızın bölgeyi bilen ve etkin kurumlardan olmasına dikkat ediyoruz” şeklinde konuşuyor.
ABDYE 100 MAĞAZA
Yurtiçi ve yurtdışmda toplam 96 şubesi ile Türkiye’nin en yaygm döner restoran zinciri konumunda olan Bay-döner, yıl sonuna kadar 110, beş yıl içinde de 300 mağazaya ulaşmayı hedefliyor. Baydöner CEO’su Bülent Polat, Almanya ve Amerika pazarlan-nm en önemli hedefleri arasında yer aldığını vurguluyor. Almanya’dan başlayarak AB pazarında dört yılda 30 şube açacaklarını belirten Polat, hedeflerini şöyle anlatıyor: “Şu ana kadar yurtdışmda 1,5 milyon dolar kadar yatırım yaptık. Almanya için beş yıl içinde 10 milyon dolarlık yatırım planımız var. ABD bizim için önemli bir pazar. Washington DC ve New York bölgelerine odaklanacağız. Burada beş yılda 100 mağazalık bir hedefimiz var.” Yurtdışmda 14 ülkede 36 şube ile hizmet veren Mado, bu yılın sonuna kadar mağaza sayısını 41’e çıkarmayı hedefliyor. Tamamen ülke veya bölge master franchise olarak büyüdüklerini ifade eden Mado Genel Koordinatörü Mehmet Yılmazoğlu, “Çin’de Guanzu ve Şangay olarak iki master franchise ile büyüme hedefındeyiz. Guanzu anlaşmamızı yaptık, şu an orada ilk Mado Cafe’nin tadilatı sürüyor ve bu yıl açılacak. Şangay bölgesi için master franchise görüşmelerimiz sürüyor. Çin’de üç yıl içinde 10 Mado Ca-fe açmayı hedefliyoruz” diyor.
TÜRK GİRİŞİMCİLER ARIYOR
2010 yılında franchise yoluyla şubeleşmeye başlayan Tarihi Sultanahmet Köftecisi’nin toplam 12 şubesi bulunuyor. Bunlardan dokuzu yur-tiçinde, üçü ise Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de. Bu yıl yurtdışma franchise verecek olan firma, İngiltere, Hollanda, Almanya ve ABD’de birer şube açacak. Bunda yerel işbirlikçileri Babylon Group’un başarılı işletmecilik anlayışının önemli payı olduğunu belirten firmanın yönetim kurulu başkanı Mehmet Tezçakın, ancak stratejilerin bazen yerel mevzuatlara uymayabildiğim söylüyor ve şu örneği veriyor: “Örneğin ABD’de bir firmanın direkt franchise yöntemiyle şubeler açmasına izin verilmiyor. Önce kendiniz şube açacaksınız, ardından bayilikler vereceksiniz. ABD’de bu yüzden ilk dükkanımızı kendi öz kaynaklarımızla açacağız. Bizim tercihimiz genelde yurtdışın-da yerleşmiş Türk girişimciler oluyor. Buna karşın, ilk yurtdışı deneyimimiz olan Azerbaycan’da master franchise işbirlikçimiz bir Azeri grup oldu. Avrupa ve ABD’de mutlaka Türk girişimciler ile çalışmak istiyoruz.”
Ağırlıklı olarak giyim ve gıda sektörünün master franchise vererek büyüdüğüne şahit oluyoruz ancak farklı sektörlerde de yurtdışı şubeler atağı başladı. Paketleme, nakliye ve sigorta hizmeti sunan ve Türkiye’de 43 şubesiyle faaliyet gösteren PSC Tur-key’in Körfez ülkelerinde de dört şubesi bulunuyor. Şirketin kurucu ortaklarından Andrew Smith, bu yıl Körfez ve Arap ülkelerinde yedi, Almanya’da üç şube açma planları olduğunu söylüyor.
Yurtdışma açılacaklara 7 kritik öneri
Çeşitli bölgelerde yaşayan insanların alışveriş alışkanlıkları, kültürleri ve yaşam tarzları farklı olabileceğinden, bu bölgelerde yaşayanlara en doğru şekilde yaklaşmak ancak o bölgenin içinden gelen ve o bölgeyi iyi tanıyan yatırımcılarla mümkün.
Genelde o bölgeyi iyi bilen gruplarla çalışın. Çünkü gruplar markayı ileri taşıyabiliyor.
Gireceğiniz ülkenin pazarını yakından inceleyin ve iyi bir fizibilite çalışması hazırlayın.
KYS Sunduğunuz ürün ve hizmetleri bölgenin alışkanlık ve isteklerine göre değiştirin ya da adapte edin. Tüketicinin taleplerine göre markanın ana hatlarını bozmadan o pazara adapte olmak büyük önem taşıyor.
Ekonomi Bakantığfnın sunmuş olduğu pazar araştırma desteğinden faydalanmayı unutmayın.
Kısa vadede bir sorunla karşılaşmak istemiyorsanız yapılacak anlaşmayı iyi bir şekilde düzenleyin. Anlaşmaya eklenecek maddeler ve belirtilen süreler ülke ekonomilerine ve ticari kültürlerine göre değişiklik gösteriyor.
Marka sahibi şirketler yapılacak pazar araştırmalarında genişleme düşünülen ülke ya da bölgedeki pazar büyüklüğünü, rakip firmaları, üretici ve tedarikçileri, ulaşım ve dağıtım olanaklarını detaylı bir şekilde ele almalı. Ayrıca genişlemenin düşünüldüğü bölge ve ülkelerde franchising alanında danışmanlık hizmeti sunan birçok firmadan destek alınabilir.
Büyümede öne çıkan ülkeler
İNGİLTERE: iş kurma ve yürütme, işçi mevzuatları ve finansal kaynak bulma gibi ticaret işletmesinin anahtar konulan ile ilgili Dünya Bankası’ntn yaptığı bağımsız değerlendirmeler sonucunda, İngiltere’ticareti kolaylaştırma’konusunda Avrupa’nın en iyi konumu olarak seçildi. Bu da Türk işletmeler için fırsatlarla dolu bir girişim ortamı sunuyor.
ALMANYA: Almanya’da önemli bir Türk nüfusu yaşıyor. Bu da Almanya pazarına girmek isteyen şirketlere yerel ortak bulma konusunda büyük bir avantaj sağlıyor.
HOLLANDA: Batı Avrupa’nın lojistik anlamda en güçlü ülkeleri arasında gösterilen Hollanda, Türkiye ile gerçekleştirdiği ‘çifte vergiyi önleme anlaşması’ ite vergi konusunda da kolaylıklar sunuyor.
ABD: BOO milyona yaklaşan nüfusu ve kişi başına düşen yüksek gelir seviyesi ile dünyanın en büyük ekonomisi. Yalnız ilk beş fast food zincirinin halihazırda toplamda 66 bin adet mağazası var. Dolayısıyla özellikle fast food zincirleri için büyük potansiyel taşıyor.
İRAN: Türkiye’nin kısa bir süre önce İran ile yaptığı tercihli ticaret anlaşması pazarı perakendeciler açısından cazip hale getirdi. İran, nüfusu, coğrafi ve kültürel yakınlığıyla Türk perakendeciler açısından ciddi bir potansiyel barındırıyor.
ÇİN : Son dönemde zenginleşen Çin, hızlı büyüyecek pazarlardan biri. Çin’de yaşayan 1,5 milyar insanın yüzde 20’sinin gelir düzeyi yüksek. Bu da Türk perakendecileri için 300 milyonluk bir potansiyel müşteri anlamına geliyor.
Latin Amerika Pazarında İş Kurmak başlıklı makalemizi okumanızı tavsiye ederim.
