Soru ve cevaplarla emekliler için emlak vergisi

EMLAK VERGİSİNİN İLK TAKSİTİNİN BU AY (I HAZİRANA KADAR) ÖDENMESİ GEREKİYOR. ANCAK BRÜT ALANI 200 METREKAREDEN DAHA KÜÇÜK SADECE BİR EVİ OLAN BAZI KİŞİLER EMLAK VERGİSİ ÖDEMİYOR.

BUNLAR; EMEKLİLER, HİÇBİR GELİRİ OLMAYANLAR, ENGELLİLER VE GAZİLER İLE ŞEHİTLERİN DUL VE YETİMLERİ.

Türkiye sınırları içerisinde gayrimenkulu olanların, her yıl mayıs ve kasım aylarının sonuna kadar iki taksit halinde emlak vergisi ödemeleri gerekiyor. Bu yıl ödenecek vergi geçen yıla göre yaklaşık yüzde 5 oranında daha fazla olacak. Bina, arsa ve arazi için ödenen bu vergileri belediyeler tahsil ediyor. Mayıs ayının son günü hafta sonuna geldiği için ilk taksitin 1 Haziran’a kadar ödenebilmesi mümkün.

Bazı kişiler ise belli şartları sağlamaları halinde emlak vergisi ödemiyorlar. Daha doğrusu onlar için emlak vergisi oranı yüzde 0 (indirimli vergi oranı) olarak uygulanıyor.

Yazımızda öncelikle indirimli vergi oranı uygulaması hakkında bilgi vereceğiz. Ardından bu uygulamaya ilişkin Maliye İdaresi tarafından verilen yazılı görüşler (mukteza) çerçevesinde, özellikle emeklilerin emlak vergisiyle ilgili kafalarında oluşan sorulan cevaplamayı umuyoruz.

KİMLER ÖDEMİYOR?

Aşağıda sayılan kişiler, Türkiye sınırlan içinde brüt yüzölçümü 200 metrekareyi geçmeyen tek meskenleri varsa indirimli emlak vergisi oranı (yüzde 0) uygulamasından yararlanabiliyorlar. Yani bu meskenleri için emlak vergisi ödemiyorlar:

• Emekliler,

• Hiçbir geliri olmayanlar,

• Engelliler,

• Gaziler,

• Şehitlerin dul ve yetimleri.

Bu kişilerin söz konusu haktan yararlanabilmeleri için ilgili belediyeye başvurup durumlarına uygun form veya taahhütnameyi doldurmaları gerekiyor.

SADECE TEK MESKEN

Bu kişilerin, birden fazla meskene veya birden fazla meskende hisseye sahip olmaları durumunda, indirimli vergi oranı (yüzde 0) uygulamasından yararlanmaları mümkün değil. Bu durumda sahip oldukları bütün gayri-menkuller için emlak vergisi ödemeleri gerekiyor.

Ayrıca indirimli oran uygulaması sadece konuta ilişkin olduğu için, bir tane dahi olsa sahip olunan işyeri için emlak vergisi ödenmesi gerektiği unutulmamalı. Belli zamanlarda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler (yazlık gibi) için de bu haktan yararlanılması mümkün değil.

EMEKLİLER

Sosyal güvenlik kurumlarından emekli, dul, yetim, ölüm ve malûliyet aylığı alanlar, Türkiye’de sahip oldukları 200 metrekareyi geçmeyen tek meskenleri için emlak vergisi ödemiyorlar. Ancak bu kişilerin, belirtilen aylıkların dışında, başka gelirlerinin de (ücret, kira, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı gibi) olmaması gerekiyor.

Bu kuralın bir istisnası var. 2014 yılında emekli maaşı dışında, sadece faiz veya kâr payı (menkul sermaye iradı) elde eden emeklilerin bu gelirleri 27 bin lirayı aşmıyorsa bu haktan yararlanabilirler. Yani 2015 yılında tek meskenleri için emlak vergisi ödemeyecekler.

GELİRİ OLMAYANLAR

Hiçbir geliri olmadığını beyan eden ve taahhüt belgesini imzalayarak ilgili belediyeye veren kişilerin bu haktan yararlanabilmeleri için; ücret, ticari, sınai veya mesleki faaliyet geliri, tarımsal faaliyet geliri, gayrimenkul geliri vb. gelirinin bulunmaması gerekiyor. Menkul sermaye iratları için belirlenen ve emekliler için uygulanan sınır, bu kişiler için de geçerli.

ENGELLİLER

Engellilerin bu haktan yararlanabilmeleri için, engelli olduklarını belgelemeleri gerekiyor. Engelli kimlik kartı sahibi mükelleflerin, bu kartlarını belediyede ilgili görevliye ibraz etmeleri ve dolduracakları forma fotokopisini eklemeleri yeterli.

Engelli kimlik kartı olmayanların ise tam teşekküllü devlet hastanesinden alınmış sağlık kurulu raporunun aslını veya onaylı örneğini belediye görevlisine ibraz etmeleri gerekiyor. Aynca raporun fotokopisinin de verilmesi gereken forma eklenmesi şart.

GAZİLER

Şehitlerin dul ve yetimleri ile gazilerin kendi durumlarına ilişkin formu imzalayarak belediyeye vermeleri yeterli. İlgili belediye tarafından mükelleflerin gazi, şehit dul veya yetimi olduklarına ilişkin bilgiler Sosyal Güvenlik Kurumundan elektronik ortamda sağlanabiliyor.

10 SORU VE 10 YANIT

Mükellefler tarafından indirimli emlak vergisine ilişkin olarak son yıllarda sorulan bazı somlar ve Maliye İdaresi tarafından verilen cevaplar aşağıda yer alıyor:

Soru: Yurt dışında bir sosyal güvenlik kurumundan maaş alıyorum. İndirimli emlak vergisi uygulamasından yararlanabilir miyim?

Yanıt: Yasa hükmünde yer alan “kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlan” ifadesinden Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulan sosyal güvenlik kurumlannın anlaşılması gerekiyor. Bu nedenle yurtdışındaki bir sosyal güvenlik kurumundan aylık alınması halinde, indirimli (sıfır) bina vergisi uygulamasından yararlanılamaz.

Soru: Sahip olduğu tek konutu kiraya verip başka bir evde kiracı olarak oturan emekli, indirimli emlak vergisi oranından yararlanabilir mi?

Yanıt: Emekli maaşı dışında başkaca bir geliri olmayanın sahip olduğu meskeni kiraya verip kendisi de kirada oturması durumunda, diğer şartların da taşınması halinde indirimli vergi oranından yararlanılması mümkündür.

Soru: Kendine ait tek evi kiraya verip eşe ait evde oturulması durumunda indirimli emlak vergisi oranından yararlanabilir mi?

Yanıt: Sahip olunan tek meskeni kiraya vererek gayrimenkul sermaye iradı elde edilmesi ve eşe ait evde oturulması durumunda, söz konusu mesken için indirimli emlak vergisi oranı uygulanmasından faydalanılamaz.

Soru: Her ikisi de emekli ve birer konuta sahip olan eşlerin ikisi de indirimli emlak vergisi oranından yararlanabilir mi?

Yanıt: Sahip olunan meskende bizzat oturuluyor olması ve eşe ait meskenin kiraya verilmesi durumunda sadece oturulan mesken için indirimli emlak vergisi oranı (sıfır) uygulanacaktır. Eşe ait meskenin kiraya verilmemesi ve bu meskenden gelir elde edilmemesi durumunda ise her iki mesken için de indirimli emlak vergisi oranı (sıfır) uygulanması mümkündür.

Soru: Emekli olduğunu geç bildiren kişi, geçmişe dönük olarak indirimli emlak vergisi oranı uygulamasından yararlanabilir mi?

Yanıt: Gerekli şartları taşımakla birlikte verilmesi gereken formun veya emlak vergisi bildiriminin süresinde verilmemesi, indirimli bina vergisi oranının (sıfır) uygulanmasına engel teşkil etmez. Söz konusu mükelleflerin, gerekli formları daha sonra vermeleri halinde, bu uygulamadan zamanaşımı süreleri de dikkate alınmak suretiyle geçmişe dönük olarak faydalanmaları mümkündür.

Soru: Emekli, kullandığı ve tapusu kooperatif adına olan mesken için indirimli bina vergisi oranı uygulamasından yararlanabilir mi?

Yanıt: Kooperatif tarafından inşa edilen ve tapu devri yapılmaksızın üyelere teslim edilen gayrimenkulle-rin maliki, dolayısıyla emlak vergisi mükellefi kooperatif olduğundan, emlak vergisinin kooperatif tarafından ödenmesi gerekmektedir. Tapu devri yapılmadığı sürece emekli üyelerin indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanmaları mümkün değildir.

Soru: İkamet ettiği meskenin yanı sıra bir arsaya sahip olunması halinde, mesken için indirimli bina vergisi oranından yararlanılabilir mi?

Yanıt: Arsadan gelir elde edilmemesi şartıyla indirimli emlak vergisi oranı uygulamasından yararlanılabilir. Soru: Engelliye ait hisseli dükkanların olması durumunda, engelli kişi sahip olduğu tek meskeni için indirimli bina vergisi oranından yararlanabilir mi?

Yanıt: Engellilerin bir işte çalışmaları, herhangi bir şekilde gelir elde etmeleri veya işyeri, arsa veya araziye sahip olmaları brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskenleri için indirimli bina vergisi oranının (sıfır) uygulanmasına engel teşkil etmez. Bu nedenle herhangi bir gelirin ve işyerlerinin bulunup bulunmadığına bakılmaksızın söz konusu mesken için indirimli bina vergisi oranından (sıfır) yararlanılması mümkündür.

Soru: Sahip olduğu tek meskeni kiraya vererek yakınlarının yanında oturan engelli kişi indirimli vergi oranından yararlanabilir mi?

Yanıt: Engelli kişilerde gelir şartı aranmadığından sahip olunan tek meskenini kiraya vererek yakınlarının yanında oturan engelli kişilerin, kirada bulunan meskeni için indirimli bina vergisi uygulamasından yararlanması mümkündür.

Soru: Tek meskene sahip hiçbir geliri olmayan kişi, eşinin çalışması durumunda indirimli bina vergisi oranı uygulamasından yararlanabilir mi?

Yanıt: Hiçbir geliri olmayan mükelleflerin eş ve çocuklarının gelir veya meskene sahip olması duaımu indirimli vergi uygulanmasına engel teşkil etmez. Bu nedenle diğer şartların varlığı halinde indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanılabilir.