Rusya krizi borsada hangi şirketleri etkiler?
Rusya’ya ait bir savaş uçağının düşürülmesiyle birlikte piyasaların tansiyonu yükseldi. Faiz ve döviz yükselirken, borsada düşüşler gözlendi. Yaşanan gelişmelerin turizm, havacılık, inşaat-taahhüt, gıda gibi birçok sektöre olumsuz yansıması bekleniyor. BIST İstanbul’da da Eııka İnşaat, Anadolu Efes, Şişecam ve iştirakleri, THY, Pegasus gibi şirketleri etkileyebileceği ifade ediliyor.
Türkiye’nin Suriye sınırında hava sahasını ihlal eden Rusya’ya ait bir savaş uçağını düşürmesi, 64’üncü hükümetin kurulmasına yönelik ana gündemi bir anda değiştirdi. Bu olay sadece iki ülkenin gündeminde değil, dünya gündeminde de büyük yankı buldu. Sonrasında yapılan açıklamalar yakından izlendi.
Bu gelişmelerin doğal olarak piyasalara da sert şekilde yansımaları oldu. Salı sabahı gerçekleşen olay ve yapılan açıklamalar sonrasında borsa 75.000’e indi. Dolar 2,90’ın üzerine, faiz yüzde 10,5’e çıktı. Kur ve faizde yukarı yönlü hareketlenmeler oldu. Bu vaka sonrasında Rusya’dan Türkiye’ye yönelik ekonomik, siyasi ve askeri bazı hamleler geldiği ve geleceği yönünde açıklamaları, haberleri okuduk.
Rusya, Türkiye için ihracat pazarı ve Türk iş dünyasının önemli sahalarından biri. Turizm gelirleri gibi faktörlerle kritik öneme sahip ülkelerin başında geliyor. Rakamsal olarak ifade edersek, Rusya, Almanya’dan sonra ikinci ticari partnerimiz. 2013’te ağırlıklı enerji olmak üzere 25 milyar dolar ithalat, 7 milyar dolar ihracat yaptık. 2014’te ise 25,3 milyar dolar ithalat, 6 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Bölgedeki inşaat ve altyapı çalışmaları, bu rakamın dışında kalıyor.
2,5-3 MİLYAR DOLAR
Gelinen noktada askeri tarafta işlerin daha fazla uzamayacağı gibi bir tablo ortaya çıkmakla birlikte, ekonomik faaliyetler ve siyasi ilişkiler tarafında krizle karşı karşıya olduğumuz görünüyor. Biz haberimizde işin ekonomik faaliyetler tara fim inceleyeceğiz ve bunu borsa şirketleri üzerinden yapacağız. Çünkü halka açık bazı şirketlerin Rusya pazarında hacimli işleri var. Haberimizin tablosunda sektörel bazda etkileri de ifade ettik.
Yaşanan gelişmeleri değerlendiren İş Yatırım analistleri, yara daha sıcakken durum tespiti yapmanın zor olduğunu ifade etmekle birlikte, Rusya’nın iktisadi olarak misillemede bulunacağı gerçeğine dikkat çekiyor. Batı’nın yaptırımları ve düşük petrol fiyatları nedeniyle kan kaybetmesine rağmen, Rusya, Türkiye için halen önemli bir pazar. Yılın dokuz ayında ihracatımızdaki yüzde 40 azalmaya rağmen Rusya 10’uncu büyük pazarımız. Gelen misafir sayısındaki yüzde 20 gerilemeye rağmen Almanya’nın ardından ikinci büyük turizm pazarımız. İş Yatırım, bu gerçeklerden hareketle Rusya ile gerginliğin artması durumunda ekonomiye ilave 2,5-3 milyar dolarlık yük gelebileceğini ifade ediyor.
SEKTÖREL ETKİLER
Turkish Yatırım Araştırma Müdürü Baki Atılal, Rusya’ya yönelik ihracatla ilgili olarak, tarımda yüzde 17, tekstilde yüzde 15 ve otomotiv yan sanayiinde yüzde 12’lik bir payın olduğunu ifade ediyor. Almanya’nın ardından Rusya’nın en çok turistin geldiği ikinci ülke olduğunu kaydeden Atılal, “Yurtdışı müteahhitlik sektöründe, Rusya, toplam proje bedelinden aldığı yaklaşık yüzde 20’lik payla birinci sırada. Rusya ile birlikte Orta Asya bölgesinin aldığı pay ise yüzde 48 seviyesinde” diyor. Atılal, gıda, içecek, perakende, cam, beyaz eşya, otomotiv ve gayrimenkul alanlarındaki yatırımlara da dikkat çekiyor.
Ata Yatırım Başs-tratejisti Batuhan Özşa-hin, borsa şirketleri açısından bakıldığında var olan işlerinin Rusya’daki katkısı açısından, Enka, Anadolu Efes ve Anadolu Cam’ın en fazla etkilenebilecek şirketler olarak öne çıktığını kaydediyor. Turizm kısa vadede en çok etkilenebilecek sektörlerden olsa da BİST içinde etkisinin sınırlı olduğunu kaydeden Özşahin, beyaz et ithaline gelen sınırlamaya da dikkat çekiyor. Ancak Özşahin, ihracat rakamı 16 milyon dolar gibi düşük bir rakam olduğu için BÎST şirketlerine önemli bir etkisinin olmayacağı yorumunu yapıyor.
